کمبود G6PD یک بیماری مادرزادی است که در آن فعالیت آنزیم G6PD در داخل گلبول های قرمز کاهش می یابد این آنزیم به عنوان یک آنزیم محافظ برای گلبول قرمز و طول عمر طبیعی آن ضروری است کمبود آن سبب تخریب گلبولهای قرمز و در نتیجه کم خونی می شود که به آن آنمی همولیتیک می گویند تخریب گلبولهای قرمز معمولاً در اثر خوردن باقالی ، پاره ای غلات و بعضی داروها آغاز می شود. اختلال مادرزادی معمولا وابسته به جنس است . معمولاً مادر ناقل ژن است (ناقل سالم) و بیماری را به پسرش منتقل می کند. زیرا که ژن مربوط به این بیماری روی کروموزم X قرار دارد.
علائم:
1) تب ناگهانی و پریده شدن پوست و مخاطها
2) ادرار تیره رنگ (به رنگ چای)
3) خستگی و ضعف عمومی
4) تنفس سریع
5) نبض ضعیف و تند
6) یرقان و زرد شدگی پوست و چشم
تشخیص: تشخیص G6PD به راحتی با یک تست ساده آزمایشگاهی مقدور است. این تست سطح آنزیم G6PD را اندازه گرفته و کمبود آن را آشکار می سازد. فقط باید توجه کرد که در هنگام حمله حاد بیماری ممکن است سطح آنزیم به طور کاذب طبیعی باشد و لازم است که در موارد مشکوک پس از برطرف شدن حمله حاد اندازه گیری مجدداً تکرار شود.
درمان:بهترین کار برای این بیماران در واقع پیشگیری است. این بیماران باید از غذاها و داروهایی که سبب حمله بیماری می شوند اجتناب کنند. در صورت شدت بیماری با تزریق خون یامحصولات خونی و درمانهای نگه دارنده می توان بیماران را نجات داد.
در زمان حمله حاد بیماری چه کار می توان کرد؟
به محض آنکه با علائم ذکر شده در بالا مواجه شدید بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید بدون نظر پزشک هیچ دارویی مصرف نکنید. ممکن است پزشک لیستی از غذاها و داروهایی را که در 48 ساعت قبل مصرف کرده اید بپرسد که خوب است آنها را به خاطر داشته باشید بهتر است به کودکان درباره بیماریشان و موادی که نباید مصرف کنند آموزش داده شود. اطلاع اولیای مدرسه می تواند در مواردی به بچه ها کمک کند .داشتن لیستی از داروها و موادی که باید از آنها اجتناب شود بسیار مفید است.
مصرف داروها و غذاها: معمولاً توصیه می شود بیماران باقلا مصرف نکنند.از نظردارویی در ببماران مبتلا به کمبود G6PD ، هر مصرف دارویی لازم است زیر نظر پزشک باشد. به عنوان راهنمایی کلی لیست زیر از Uptodate 17.3 نقل میشود
1.بهتر است ازداروها و مواد زیر اجتناب شود
/meta>/meta>/meta>/meta>
Acetanilid
Dapsone
Furazolidone
Methylene blue
Nalidixic acid
Naphthalene (mothballs, henna)
Niridazole
Nitrofurantoin
Phenazopyridine
Phenylhydrazine
Primaquine
Sulfacetamide
Sulfamethoxazole
Sulfanilamide
Sulfapyridine
Thiazosulfone
Toluidine blue
Trinitrotoluene
/meta>/meta>/meta>/meta>
2.دارو های زیر در موارد شدید بیماری نباید مصرف شوند ولی در موارد خفیف تا متوسط، در دوز های درمانی و تحت نظر پزشک میتوانند مصرف شوند
/meta>/meta>/meta>/meta>
Acetaminophen
Aminopyrine
Ascorbic acid (except in very high doses)
Aspirin
Chloramphenicol
Chloroquine
Colchicine
Diphenhydramine
Isoniazid
L-DOPA
Menadione
Paraaminobenzoic acid
Phenacetin
Phenytoin
Probenecid
Procainamide
Pyrimethamine
Quinidine
Quinine
Streptomycin
Sulfamethoxpyridazine
Sulfisoxazole
Trimethoprim
Tripelennamine
Vitamin K